สช.ผนึกกำลังเครือข่าย ไม่เอาบุหรี่ไฟฟ้า
พร้อมรวมพลังปกป้องภัยคุกคามในพื้นที่ 8 เขต นำร่อง
โครงการพัฒนาประสิทธิภาพระบบ และกลไกการดำเนินงานเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เพื่อแก้ไขปัญหาภัยคุกคามทางสุขภาพ (บุหรี่ไฟฟ้า) โดยสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับภาคีเครือข่าย รวมพลังสรุปผลการดำเนินงานการขับเคลื่อนประเด็นภัยบุหรี่ไฟฟ้าของเขตสุขภาพเพื่อประชาชน หรือ กขป. ในพื้นที่ 8 เขต พร้อมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเขตพื้นที่เพื่อให้เกิดการขยายผลขับเคลื่อนงานด้านภัยของบุหรี่ไฟฟ้า โดยดำเนินการผ่านกลไก กขป. ทำให้เกิดการบูรณาการภารกิจของหน่วยงานต่างๆ ในการแก้ไขปัญหาบุหรี่ไฟฟ้า ลดผลกระทบด้านสุขภาพ และสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยสำหรับเด็กและเยาวชนในระยะยาวของพื้นที่
นายสุทธิพงษ์ วสุโสภาพล รองเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวว่า การขับเคลื่อนนโยบายการปกป้องและคุ้มครองเด็ก เยาวชน จากบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งอยู่ภายใต้ มติสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น การปกป้องเด็กและเยาวชนจากบุหรี่ไฟฟ้า ที่สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) และภาคีเครือข่าย ได้ร่วมกันดำเนินงาน ซึ่งสอดรับกับการประกาศเจตนารมณ์และเป้าหมายยิ่งใหญ่ Quick Big Win ของรัฐบาล ที่จะแก้ปัญหายาเสพติดอย่างจริงจัง โดยรวมพลัง รักศรัทธา แก้ปัญหาเสพติดแบบบูรณาการ เพื่อให้ยาเสพติดหมดไปจากผืนแผ่นดินไทย
สำหรับมติสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น การปกป้องเด็กและเยาวชนจากบุหรี่ไฟฟ้า เป็นนโยบายสาธารณะซึ่งที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 20 พ.ค. 2568 ได้มีมติรับทราบ และเห็นชอบ 5 มาตรการสำคัญ ได้แก่ 1. พัฒนาและจัดการองค์ความรู้ 2. สร้างการรับรู้ภยันตรายและการเสพติดของบุหรี่ไฟฟ้า 3. เฝ้าระวังและบังคับใช้กฎหมายควบคุมบุหรี่ไฟฟ้า 4. พัฒนาศักยภาพภาคีเครือข่ายเพื่อสนับสนุนมาตรการป้องกันควบคุมบุหรี่ไฟฟ้า 5. ยืนยันนโยบายและมาตรการป้องกันและปราบปรามการแพร่ระบาดบุหรี่ไฟฟ้า โดยที่คำนึงถึงพันธสัญญาที่ประเทศไทยได้ร่วมเป็นสมาชิกและต้องดำเนินการตามกรอบอนุสัญญาว่าด้วยการควบคุมยาสูบขององค์การอนามัยโลก
นายสุทธิพงษ์ กล่าวอีกว่า บุหรี่ไฟฟ้าเป็นเรื่องที่สำคัญมากในปัจจุบัน ซึ่ง สช. ได้ขับเคลื่อนการทำงานอย่างต่อเนื่อง เพราะเป็นภัยเงียบและเป็นปัญหาสะสมของเด็กและเยาวชน จากข้อมูลมีความชัดเจนว่าเด็กที่ติดบุหรี่ไฟฟ้ามีอายุน้อยลงเรื่อยๆ และขณะเดียวกันที่น่าตกใจคือ มีผู้หญิงติดบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มมากขึ้น เพราะมีกลิ่นหอมและเป็นค่านิยมใหม่ซึ่งสวนทางกับบุหรี่มวนที่มีกลิ่นเหม็น
“เมื่อ สช. และภาคีเครือข่าย มีข้อมูลมีกลไกแล้ว เราเลยต้องมาทำแผนร่วมกัน ในการต่อต้านบุหรี่ฟ้าอย่างเป็นรูปธรรม ถ้าทำโดยหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งเป็นเรื่องยาก และจะแก้ไขเฉพาะในโรงเรียนเพียงอย่างเดียวไม่ได้ ต้องมีกิจกรรมและกลยุทธ์ เพื่อให้เห็นเป็นรูปธรรมและขับเคลื่อนให้เกิดขึ้นจริงในสังคม
ผศ.ดร.ลักขณา เติมศิริกุลชัย รองประธานคณะกรรมการพัฒนานโยบายสาธารณะประเด็นการควบคุม บุหรี่ไฟฟ้า กล่าวว่า กลไกภาคประชาชนจะทำหน้าที่ในการบูรณาการเครือข่าย ทำข้อมูลและวางแผนเพื่อป้องกันเด็กและเยาวชนไม่ให้เข้าถึงบุหรี่ไฟฟ้า ทำเป็นแผนและกิจกรรมในพื้นที่ ปรากฏว่าทำได้ดีหลายแห่ง มีธรรมนูญสุขภาพของโรงเรียนปลอดบุหรี่ ทำชุมชนปลอดบุหรี่ อันสุดท้ายคือมาถอดบทเรียนว่าสามารถป้องกันเด็กและเยาวชนจากบุหรี่ไฟฟ้าได้อย่างไรระหว่างเขตร่วมกัน
คณะกรรมการจัดสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ (คจ.สช.) ครั้งที่ 17 และครั้งที่ 18 ดำเนินกิจกรรมถอดบทเรียนด้วยเครื่องมือหน้าต่างความสำเร็จ โดยให้ตัวแทน กขป.ในแต่ละเขต ร่วมวิเคราะห์การขับเคลื่อนต่อต้านบุหรี่ไฟฟ้าที่ผ่านมา รวมถึงวิเคราะห์ปัจจัยความสำเร็จ ทุนในพื้นที่ เพื่อนำไปสู่การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเขตเพื่อให้เกิดการขยายผลในการนำประเด็นบุหรี่ไฟฟ้าไปขับเคลื่อนในเขตอื่น ๆ ระยะต่อไป.
